Της Σοφίας Εμμανουήλ (semmanouil@gmail.com)
Σε πλήρη ετοιμότητα βρίσκεται ο μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας για τη φετινή αντιπυρική περίοδο, 1η Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου, σύμφωνα με το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας ενώ η προετοιμασία της πολιτικής προστασίας στην ΕΕ έχει αρχίσει από τον Ιανουάριο.
Όπως είχε αναφέρει ο Επίτροπος Διαχείρισης Κρίσεων Γιάνες Λέναρτσιτς στην εναρκτήρια συνεδρίαση του εργαστηρίου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας μετά τα ρεκόρ στην αντιπυρική περίοδο του 2022 πρέπει να ενταθεί η πρόληψη των πυρκαγιών, να βελτιωθεί η ετοιμότητα και να ενισχυθούν οι ικανότητες κατάσβεσης σε όλη την Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό ενισχύεται το απόθεμα πυροσβεστικών αεροσκαφών, με δέκα ελαφρά αμφίβια αεροσκάφη και τρία ελικόπτερα, με στόχο διπλασιασμό της πυροσβεστικής ικανότητας της ΕΕ στην έναρξη της αντιπυρικής περιόδου.
Σημειώνεται ότι κατά την αντιπυρική περίοδο του 2022 εκδηλώθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός πυρκαγιών από το 2006. Έκαψαν μια πολύ μεγάλη έκταση σε όλη την Ευρώπη, ακόμη και σε χώρες που συνήθως δεν αντιμετωπίζουν τέτοιες προκλήσεις, όπως η Τσεχία, η Γερμανία και η Σλοβενία. Συνολικά, ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ ενεργοποιήθηκε 11 φορές, κινητοποιώντας 33 αεροσκάφη, 8 ελικόπτερα, περίπου 350 πυροσβέστες και άλλα είδη αντιμετώπισης πυρκαγιών.
Η προετοιμασία στην Ελλάδα
Η προετοιμασία έχει αρχίσει ήδη στην Ελλάδα, που βρίσκεται σε μια περιοχή “hotspot” της κλιματικής αλλαγής, όπως είχε αναφέρει χαρακτηριστικά σε άρθρο του στην ειδική έκδοση “Wildfires” του CSRIndex, ο Χρήστος Στυλιανίδης, Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Ο στρατηγικός σχεδιασμός στη χώρα μας βασίζεται στο νέο δόγμα Πρόληψη, Προετοιμασία/Ετοιμότητα σε συνδυασμό με την Άμεση Απόκριση στα έκτακτα συμβάντα. Στο πλαίσιο της σχετικής προετοιμασίας έχουν πραγματοποιηθεί ευρείες συσκέψεις από τις αρχές του έτους -νωρίτερα από ποτέ- με στόχο την επιχειρησιακή ετοιμότητα του Πυροσβεστικού Σώματος και τον βέλτιστο συντονισμό για πιο αποτελεσματική συνεργασία των συναρμόδιων φορέων: Ενόπλων Δυνάμεων, Ελληνικής Αστυνομίας, Λιμενικού Σώματος, ΕΚΑΒ, Δασικών Υπηρεσιών, Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Εθελοντών.
Σημειώνεται ότι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας εξέδωσε ήδη την 5η Έκδοση του Γενικού Σχεδίου Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών εξαιτίας Δασικών Πυρκαγιών “ΙΟΛΑΟΣ 2”, με τον Ημερήσιο Χάρτη Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς. Ο Χάρτης αποτελεί εργαλείο ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης του κοινού και συντονισμού των φορέων που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών. Αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του σχεδιασμού αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών και εκδίδεται καθημερινά, με έναρξη για φέτος από την Κυριακή 30 Απριλίου. Οι κατηγορίες κινδύνου που αποτυπώνονται στον Χάρτη είναι πέντε:
- / Πράσινο – Χαμηλή
- / Μπλε – Μέση
- / Κίτρινο – Υψηλή
- / Πορτοκαλί – Πολύ υψηλή
- / Κόκκινο – Κατάσταση ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥ
Σημειώνεται ότι σε όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου αποφεύγουμε οποιαδήποτε υπαίθρια δραστηριότητα θα μπορούσε να προκαλέσει πυρκαγιά και σε περίπτωση που αντιληφθούμε πυρκαγιά καλούμε αμέσως την Πυροσβεστική στο 199 ή το 112 και δίνουμε σαφείς πληροφορίες για την τοποθεσία και το ακριβές σημείο που βρισκόμαστε, το σημείο και την κατεύθυνση της πυρκαγιάς, την ένταση του ανέμου στην περιοχή και το είδος της βλάστησης που καίγεται.
Η συνεισφορά των επιχειρήσεων
Η πρόληψη, η προετοιμασία και η ετοιμότητα είναι κρίσιμες ικανότητες καθώς μετριάζουν τους πόρους που απαιτούνται -ανθρώπινους και οικονομικούς- για την αποκατάσταση περιοχών που έχουν πληγεί από δασικές πυρκαγιές. Το παράδειγμα της Βόρειας Εύβοιας μετά τις πυρκαγιές του Αυγούστου του 2021 είναι ενδεικτικό της έντασης της καταστροφής που μπορεί να προκληθεί αλλά και της τεράστιας προσπάθειας που πρέπει να καταβληθεί για την ανάκαμψη της τοπικής οικονομίας. Στην περιοχή αναπτύχθηκε ένα ολιστικό, ανθρωποκεντρικό πρόγραμμα για την αποκατάσταση από τη μια μεριά του υψηλής αισθητικής φυσικού τοπίου και από την άλλη του τοπικού παραγωγικού συστήματος που συνδέεται με το δάσος (ξυλεία, ρητίνη, μελισσοκομεία).
Το μεγάλο αυτό project ανέδειξε την αξία της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στη βιώσιμη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων και στην αποκατάσταση δασικών περιοχών που επλήγησαν από πυρκαγιές. Εμβληματικές δράσεις αναπτύχθηκαν επίσης μέσω του θεσμού του αναδόχου αναδάσωσης και αποκατάστασης που θεσπίσηκε μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2021.
Η ΔΕΗ για παράδειγμα, είναι μεταξύ των εταιρειών που συνέβαλαν καθοριστικά στην προσπάθεια για την αποκατάσταση των ζημιών που προκάλεσε η καταστροφική πυρκαγιά στη Βόρεια Εύβοια αναλαμβάνοντας την εκτέλεση έργων αντιπλημμυρικής προστασίας.
Έργο αποκατάστασης, δωρεάς ύψους 1,8 εκατ. ευρώ, ολοκλήρωσε στην περιοχή της Βαρυμπόμπης Αττικής η Coca-Cola στην Ελλάδα. Ειδικότερα, η Coca-Cola Τρία Έψιλον προχώρησε σε δωρεά ύψους 1 εκατ. ευρώ, η οποία ανακοινώθηκε τον Οκτώβριο του 2021 από την Μαρία Αναργύρου- Νίκολιτς, Γενική Διευθύντρια της εταιρείας για Ελλάδα και Κύπρο, σε συνάντηση με τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα. Λίγους μήνες αργότερα, πρόσθεσε επιπλέον δωρεά 800 χιλιάδων ευρώ η Coca-Cola Hellas.
Επίσης, ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) στάθηκε αρωγός στον πυρόπληκτο Δήμο Διονύσου ενώ σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση περιοχών που επλήγησαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές ανέλαβε η Lidl Ελλάς η οποία ορίστηκε ανάδοχος αποκατάστασης αναλαμβάνοντας αντιδιαβρωτικά έργα στην περιοχή των Αφιδνών. Η προστασία του περιβάλλοντος είναι ένα θέμα ειδικού βάρους αποτελώντας στρατηγική και κουλτούρα για την Lidl Ελλάς, της οποίας ηγείται από τα τέλη του 2021 ο Martin Brandenburger.
Ενδεικτικές είναι επίσης οι δράσεις της εταιρείας Ελληνικά Πετρέλαια που ανέλαβε έργα ως Ανάδοχος Αποκατάστασης στην περιοχή του οικισμού Σχίνου Κορινθίας αλλά και στη Βαρυμπόμπη ενώ στο πολυδιάστατο έργο για την ανασυγκρότηση της Βόρειας Εύβοιας, η Interamerican ανέλαβε χορηγός της μελέτης για τον πυλώνα “Πολιτισμός και Παιδεία”.