Της Σοφίας Εμμανουήλ (semmanouil@gmail.com)
Εν μέσω καύσωνα οι επιστήμονες προειδοποιούν για την απειλητική επιστροφή του φαινομένου Ελ Νίνιο που μπορεί να προκαλέσει αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη πάνω από 1,5°C.
Στο φαινόμενο Ελ Νίνιο αποδίδεται διατάραξη των καιρικών συστημάτων αλλά και ακραία καιρικά φαινόμενα σε όλον τον κόσμο και κυρίως στις περιοχές γύρω από τον Ειρηνικό, με ξηρασίες, βροχοπτώσεις και πυρκαγιές. Μια πρόσφατη ενημέρωση από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (World Meteorological Organization-WMO) προβλέπει ότι υπάρχει 90% πιθανότητα το Ελ Νίνιο, που παρατηρήθηκε στις αρχές του έτους, να συνεχιστεί κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2023 σε μέτρια ένταση.
Καθώς οι θερμοκρασίες που καταγράφονται προϊδεάζουν για την πιο καυτή εβδομάδα που έχει καταγραφεί το θέμα του φαινομένου Ελ Νίνιο επανέρχεται στην επικαιρότητα. Ο WMO στέλνει μήνυμα προς τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο να κινητοποιηθούν για να μετριάσουν τις επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών, στα οικοσυστήματα και στις οικονομίες. Οι θερμοκρασίες που σπάνε ρεκόρ στη γη και στους ωκεανούς έχουν δυνητικά καταστροφικές επιπτώσεις στα οικοσυστήματα και στο περιβάλλον. Οι προειδοποιήσεις και οι προληπτικές ενέργειες για ακραία καιρικά φαινόμενα είναι ζωτικής σημασίας. Έκθεση του WMO τον Μάιο ανέφερε επίσης ότι υπάρχει 66% πιθανότητα η ετήσια μέση παγκόσμια θερμοκρασία μεταξύ 2023 και 2027 να διαμορφωθεί προσωρινά για τουλάχιστον ένα έτος πάνω από 1,5°C.
Η εξαιρετική ζέστη τον Ιούνιο και στις αρχές Ιουλίου αναμένεται να τροφοδοτήσει περαιτέρω τη θερμότητα τόσο στην ξηρά όσο και στους ωκεανούς, με αποτέλεσμαθερμοκρασίες ρεκόρ σε ξηρά και θάλασσα. Αξίζει να αναφερθεί ότι σύμφωνα με ανάλυση που επικαλείται ανάρτηση του WMO, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία στις 7 Ιουλίου ήταν 17,24 βαθμοί Κελσίου, δηλαδή 0,3°C πάνω από το προηγούμενο ρεκόρ των 16,94°C στις 16 Αυγούστου 2016, που ήταν μια χρονιά που επηρεάστηκε έντονα από το Ελ Νίνιο.
Αξιοσημείωτη είναι και μια έκθεση της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στενού συνεργάτη του WMO, που έδειξε ότι ο Ιούνιος του 2023 ήταν λίγο πάνω από 0,5°C από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020 καταρρίπτοντας το προηγούμενο ρεκόρ του του Ιουνίου του 2019. Αν και σε πολλά μέρη της γης ο Ιούνιος δεν ήταν τόσο θερμός μήνας καταγράφηκε ρεκόρ θερμοκρασιών σε περιοχές όπως η βορειοδυτική Ευρώπη. Πλέον οι υψηλές θερμοκρασίες πλήττουν όλη τη Μεσόγειο συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Μέτρα στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση του καύσωνα
Εντωμεταξύ, στην Ελλάδα έχουν ληφθεί μέτρα για την αποφυγή black out και στο πλαίσιο αυτό είναι σε ετοιμότητα οι μονάδες Πτολεμαΐδα 5 της ΔΕΗ και Άγιος Νικόλαος 2 της Μυτιληναίος. Σημειώνεται ότι στον καύσωνα του 2021 το ημερήσιο φορτίο είχε ξεπεράσει τα 11.000 MW και το νυχτερινό έφτασε στα 9.300 MW και στη βάση αυτή σχεδιάστηκε η άμυνα της χώρας στην επέλαση του καύσωνα. Το φαινόμενο αναμένεται να κορυφωθεί την Παρασκευή, όπου η ΕΜΥ έχει προβλέψει θερμοκρασίες μέχρι 44°C. Παρόλαυτά επικρατεί ετοιμότητα. Όπως είχε αναφερθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στις αρχές Ιουνίου σε συνέχεια σύσκεψης ενόψει των υψηλών θερμοκρασιών του καλοκαιριού, η τεχνική διαθεσιμότητα των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής είναι εξαιρετική και το σύνολο της διαθέσιμης ισχύος είναι απόλυτα επαρκής για την κάλυψη του φορτίου ακόμα και υπό δυσμενείς συνθήκες καύσωνα και περιορισμένης παραγωγής από ΑΠΕ. Αναμένεται να είναι πλήρως λειτουργικές οι νέες μονάδες “Πτολεμαΐδας 5” και “Αγίου Νικολάου 2”, όπως επίσης και το σύνολο των μονάδων παραγωγής λιγνίτη και φυσικού αερίου. Επιπλέον προστέθηκαν 1.390 MW νέα ισχύς ΑΠΕ από την 1.6.2022 μέχρι σήμερα.
