Tης Σοφίας Εμμανουήλ (semmanouil@gmail.com)
Κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες, εποπτικές και ρυθμιστικές αρχές συντονίζονται για να αποτρέψουν μια νέα κρίση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα που θα απειλούσε να “παγώσει” τις προσδοκίες για προώθηση των επενδύσεων για το Κλίμα.
Μόνο στην ΕΕ δρομολογούνται επενδύσεις 1 τρισ. ευρώ. Απαιτείται ένα εύρωστο και ανθεκτικό τραπεζικό σύστημα που θα εμπιστεύονται οι επενδυτές να να υλοποιηθούν τα φιλόδοξα πλάνα και να διατηρηθεί ο υψηλός ρυθμός πράσινων επενδύσεων του 2022. Κόντρα στο αυξημένο γεωπολιτικό και μακροοικονομικό ρίσκο την περσινή χρονιά καταγράφηκε επιτάχυνση της ανάπτυξης νέων τεχνολογιών για την προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας και της βιωσιμότητας με έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) που πριμοδοτούνται από τις κυβερνήσεις με σημαντικά κεφάλαια στο πλαίσιο των δεσμεύσεων για μηδενισμό των εκπομπών CO2 έως το 2050.
Ενδεικτικά, στις ΗΠΑ έχουν εγκριθεί κονδύλια άνω των 370 δισ. δολ. για χρηματοδότηση επενδύσεων που θα μετριάσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ενώ στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας η ΕΕ προωθεί ένα φιλόδοξο επενδυτικό πλάνο 1 τρισ. ευρώ. Σύμφωνα με ανάλυση της McKinsey αναδύονται επενδυτικές ευκαιρίες σε μια αγορά που θα μπορούσε να φτάσει τα 9 με 12 τρισ. δολ. έως το 2030.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι από το 2019 έως το τέλος του 2022 σωρευτικά τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία σε αμοιβαία κεφάλαια που επενδύουν με γνώμονα τα ESG τριπλασιάστηκαν, από 90 δισ. δολ. σε πάνω από 270 δισ. δολ.. Από το 2021 έως το 2022 το επίπεδο των επενδύσεων αυξήθηκε κατά 7%, με την ενέργεια να αποτελεί τον κλάδο που απορρόφησε πάνω από τα μισά κεφάλαια την τελευταία τριετία.
Ωστόσο ο υψηλός πληθωρισμός έχει πυροδοτήσει κρίση κόστους ζωής σε όλο τον κόσμο και τα αυξημένα επιτόκια για την καταπολέμηση του πληθωρισμού έχουν αρχίσει να δημιουργούν αναταραχή στις αγορές μετά την κατάρρευση της Silicon Valley Bank (SVB) και της Signature Bank στις ΗΠΑ αλλά και την παρά λίγο χρεοκοπία της Credit Suisse στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα αυξάνεται το κόστος χρηματοδότησης έργων έντασης κεφαλαίου. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα έργα που προωθούνται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όπου υφίστανται προκλήσεις, από την εφοδιαστική αλυσίδα μέχρι τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού.
Ωστόσο, οι επενδύσεις για το κλίμα είναι μονόδρομος παρά το ταραχώδες περιβάλλον. Αρκεί να ληφθεί υπόψη η σταθερά αυξανόμενη ζήτηση για λύσεις ενεργειακής απόδοσης και απεξάρτησης από ορυκτά καύσιμα στο πλαίσιο των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Οι κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων οικονομιών, έχουν αναλάβει σημαντική δράση όπως με τα προγράμματα Green Deal, Fit for 55 και RePowerEU στο πλαίσιο της ΕΕ, με τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης των ΗΠΑ για μείωση του πληθωρισμού με φοροελαφρύνεις κ.α..
Ο ρόλος των τραπεζών θεωρείται κρίσμος καθώς πέρα από το γεγονός ότι επηρεάζονται και οι ίδιες από την κλιματική αλλαγή δεν παύουν να αποτελούν μέρος της λύσης, μέσω της χρηματοδότησης επιχειρήσεων και επενδύσεων με περιβαλλοντικά κριτήρια.
