Από την πυρκαγιά στο Μάτι μέχρι την καταστροφική πλημμύρα στην Κινέττα οι Επίλεκτες Ομάδες Ειδικών Αποστολών έχουν επιβεβαιώσει τις ικανότητες και το πάθος τους για την προστασία της ζωής, της υγείας και της περιουσίας των πολιτών και της φύσης. Άνθρωποι ειδικά εκπαιδευμένοι για να αντιμετωπίζουν κρίσεις, προσφέρουν τις υπηρεσίες τους εθελοντικά χωρίς ιδιαίτερους πόρους αφού τα βασικά τους έσοδα προέρχονται από το Ημερολόγιο που εκδίδουν μια φορά το χρόνο.
Της Σοφίας Εμμανουήλ (semmanouil@gmail.gr)
Το csrindex συνάντησε τους “Διασώστες”, ομάδα που έχει την αφετηρία της στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για την εξέλιξη της “Επίλεκτης Ομάδας Ειδικών Αποστολών Δήμου Θεσσαλονίκης” που ιδρύθηκε το καλοκαίρι του 2003, σε συνέχεια της αλλαγής καταστατικού της τετραετούς προσκοπικής ομάδας με την επωνυμία “Επίλεκτη Ομάδα Ειδικών Αποστολών Χορτιάτη”. Από το 2005 είναι μέλος των εθελοντικών οργανώσεων της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας (Αρ.Μητρώου:16/2005).
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η εκπαίδευση που πραγματοποιείται στα μέλη της ομάδας είναι εντελώς δωρεάν και οι απαιτούμενοι πόροι προέρχονται από ένα Ημερολόγιο που εκδίδει η ίδια η ομάδα και από συνειδητοποιημένους πολίτες που ευαισθητοποιήθηκαν με τη δράση της. Όσο για το υγειονομικό υλικό και τα μηχανήματα εκπαίδευσης είναι χορηγίες από ιδιώτες και εταιρείες.
Η οικογένεια των Επίλεκτων έχει μεγαλώσει σήμερα με την ίδρυση νέων αυτόνομων τμημάτων στη Σιντική, στο Αιγάλεω, στην Κόρινθο, στο Πανόραμα, στην Λάρισα, στο Βόλο, στο Κιλκίς, στην Βοιωτία και στην Επανομή. Αυτά τα τμήματα έχουν δικό τους Διοικητικό Συμβούλιο παρ’ όλα αυτά προκειμένου η γνώση να είναι κοινή για τις ομάδες τον έλεγχο έχει η ΕΠ.ΟΜ.Ε.Α Ελλάδος.
Οι Επίλεκτες Ομάδες Ειδικών Αποστολών έχουν στο ενεργητικό τους περιστατικά αντιμετώπισης κρίσεων, είτε ανθρωπογενών (πόλεμοι), είτε συνεπεία φυσικών καταστροφών (σεισμοί, πυρκαγιές, πλημμύρες) εντός και εκτός των συνόρων της Ελλάδας. Αποστολή τους είναι η έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση ατυχημάτων ή ασθενειών, η οργάνωση και εκπαίδευση των πολιτών, καθώς, επίσης, και η λήψη μέτρων για την πρόληψη όλων των παραπάνω δυσάρεστων καταστάσεων.
Στους σκοπούς της οργάνωσης είναι επίσης η εφαρμογή μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος (πυροπροστασία, καθαριότητα κλπ), που έχει άμεση σχέση με την υγεία και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων, η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων που έχουν ειδικές ανάγκες και των ευπαθών ομάδων πολιτών.
Η πιστοποίηση
Ο πρόεδρος της ομάδας και προϊστάμενος – εκπαιδευτής ΚΟΜΑΚ, Γιώργος Ρουμελιώτης, εξηγεί στο csrindex ότι για να συμμετέχει ένας πολίτης στις ομάδες των Επίλεκτων Ομάδων Ειδικών Αποστολών θα πρέπει να ολοκληρώσει επιτυχώς ένα βασικό σχολείο έξι μηνών. Με το πέρας του βασικού σχολείου και με την επιτυχή περάτωση των εξετάσεων οι εθελοντές διαλέγουν μια από τις ειδικότητες: Πρώτες Βοήθειες, Ορεινή Διάσωση, Διάσωση στο Υγρό Στοιχείο, Προστασία των Δημόσιων Δρυμών, Αντιμετώπιση Κρίσεων, Εκπαίδευση Διασωστικών Σκύλων, Τηλεπικοινωνίες, Internet και Εφαρμογές Νέων Τεχνολογιών.
Στόχος του συλλόγου είναι να εκπαιδεύσει τους πολίτες ώστε να μπορούν να βοηθήσουν σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και μαζικών καταστροφών. Για το λόγο αυτό οι εθελοντές-πολίτες εκπαιδεύονται από τους ίδιους τους ανθρώπους που θα κληθούν να βοηθήσουν σε τέτοιες καταστάσεις, δηλαδή από επαγγελματίες διασώστες της Πολεμικής Αεροπορίας, από Πυροσβέστες, από γιατρούς, νοσηλευτές, το Ε.Κ.Α.Β. καθώς και τον Ο.Α.Σ.Π..
Τα μαθήματα γίνονται από επαγγελματίες εκπαιδευτές και από εισηγητές. Η εκπαίδευση βασίζεται κυρίως στις Α’ Βοήθειες, στη διάσωση εγκλωβισμένων από ερείπια (Αντιμετώπιση Καταστροφών), στη διάσωση στο βουνό (Ορεινή Διάσωση) και στο υγρό στοιχείο (ναυαγοσωστική – καταδύσεις –ανελκύσεις), στις Τηλεπικοινωνίες αλλά και στο Π.Β.Χ. Χημικές Ραδιενεργές Καταστροφές.
Για την ολοκλήρωση της εκπαίδευσής τους και την καλύτερη κατανόηση των γνώσεων πάνω στις πρώτες βοήθειες, οι εθελοντές των Επιλέκτων Αιγάλεω προσφέρουν εθελοντική εργασία στο Τζάνειο Νοσοκομείο του Πειραιά και στο K.A.T. ενώ παράλληλα συμμετέχουν σε πληθώρα ασκήσεων και υγειονομικών καλύψεων. Παράλληλα παρακολουθούν ποικίλα σεμινάρια όπως είναι το BLS και εκπαιδεύσεις όπως το TRIAGE (διαλογή θυμάτων), το ΣΕΘΕ (Σχολείο Εκπαίδευσης Θαλάσσιας Επιβίωσης) και της Κ.ΟΜ.Α.Κ.(Κινητή Ομάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών), προκειμένου να διευρύνουν και να εμπλουτίσουν περαιτέρω τις γνώσεις τους.
Οι “Διασώστες” επιχειρούν και εκτός Ελλάδος. Το 2014 υπεγράφη συνεργασία στην Καλαβρία της Ιταλίας, στο SOVERATO και αφού είχε προηγηθεί το 1ο Διεθνές εκπαιδευτικό συνέδριο στην ΕΠΟΜΕΑ Αιγάλεω όπου με άλλες τέσσερις ομάδες από αντίστοιχες χώρες, Ιταλία, Μάλτα, Κύπρο, Πορτογαλία ο οργανισμός EVOLSAR δεσμεύθηκε στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας μεταξύ των ευρωπαϊκών ομάδων. Έως τις αρχές του 2019 η δύναμη των εγγεγραμμένων χωρών αυξήθηκε όπως και οι ομάδες της. Στον Οργανισμό συμμετέχουν πλέον Ιταλία, Μάλτα, Κύπρο, Πορτογαλία, Σερβία, Αγγλία, Ουγγαρία, Γαλλία και Ισπανία.
Σχέδιο δράσης
Πρακτικά η δράση της ομάδας ενεργοποιείται όταν καλείται από έναν Δήμο ή από την Περιφέρεια Αττικής σε συνεργασίας με την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Άμεσα ενημερώνονται τα μέλη και οι εθελοντές και η ομάδα τίθεται σε επιφυλακή είτε από το σπίτι είτε στα γραφεία της ομάδας ανάλογα με την ανάγκη. Η ανταπόκριση είναι άμεση μας λέει ο κ. Ρουμελιώτης σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι η ομάδα μπορεί να συγκεντρωθεί μέσα σε 20 λεπτά και να αναλάβει δράση. “Στον σεισμό του Ιουλίου 2019 η ομάδα ήταν σε τριήμερη επιφυλακή και την ίδια μέρα του σεισμού υπήρχαν κλιμάκια εθελοντών στο Αιγάλεω και στο κέντρο της Αθήνας κατόπιν έκκλησης της Περιφέρειας και της ΓΓΠΠ, με τα οχήματα της ομάδας να συνοδεύουν τους ειδικούς που κατέγραφαν ζημιές. Στο πλαίσιο αυτό απεγκλώβισαν άστεγο από γκρεμισμένο εγκαταλελειμένο κτίριο στο κέντρο της Αθήνας”, προσθέτει.
Η πυρκαγιά στο Μάτι
Η πυρκαγιά στο Μάτι ήταν η πιο δύσκολη συναισθηματικά αποστολή, αναφέρει ο κ. Ρουμελιώτης. “Οι φυσικές καταστροφές δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο για την Ελλάδα, μία χώρα η οποία έχει υποφέρει πολλάκις από σεισμούς, πυρκαγιές, πλημμύρες, ακόμα και από έκρηξη ηφαιστείου (αν πάμε πίσω μερικές χιλιάδες χρόνια)”, προσθέτει. Ενδεικτικά αναφέρει ότι για τη χρονιά που πέρασε αρκετές φορές η ομάδα καλέστηκε να συνδράμει σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, από την υγειονομική κάλυψη του Συλλαλητηρίου για τη Μακεδονία στις 3-2-2018 και θεάτρων κατά τη θερινή περίοδο (Ηρώδειο-Φεστιβάλ Αθηνών, Πέτρας, Βράχων), μέχρι περιπτώσεις σφοδρών βροχοπτώσεων.
Για παράδειγμα, τα πληρώματα της ΕΠΟΜΕΑ κλήθηκαν μετά την καταστροφική πλημμύρα στην Κινέττα Αττικής να συνδράμουν στην άντληση υδάτων από οικείες. Επίσης, στις 30 Δεκεμβρίου 2019 και μετά από έντονη χιονόπτωση οι εθελοντές βρέθηκαν μετά από έκκληση της Περιφέρειας με οχήματα τύπου jeep, ορεινό διασωστικό εξοπλισμό στην περιοχή της παλιάς Εθνικής οδού Αθηνών – Θηβών όπου είχαν εγκλωβιστεί στο χωριό Οινόη οκτώ πολίτες και μεταξύ τους δύο παιδιά. Ενώ τη στιγμή που οι εθελοντές βρέθηκαν στο σημείο για να απεγκλωβίσουν και να μεταφέρουν σε ασφαλές σημείο τους πολίτες μετέφεραν δύο επιπλέον άτομα που είχαν εγκλωβιστεί με τα αυτοκίνητά τους.
Μιλώντας για τις προσωπικές του εμπειρίες ο κ. Ρουμελιώτης αναφέρει ότι θυμάται πιο έντονα την ανθρωπιστική βοήθεια στη Σερβία που είχε πληγεί από σοβαρές πλημμύρες. Όλες οι ΕΠΟΜΕΑ στην Ελλάδα με δική τους πρωτοβουλία συνέλεξαν υλικά και κλιμάκιο εθελοντών βρέθηκε στη Σερβία για να μοιράσει πράγματα στους πολίτες πόρτα – πόρτα.
