Τα προϊόντα Δίκαιου και Αλληλέγγυου Εμπορίου (fair trade) έχουν γίνει παγκόσμια τάση, με ολοένα περισσότερους καταναλωτές να τα προτιμούν, γεγονός που έχει επηρεάσει την στρατηγική μεγάλων βιομηχανιών από τον κλάδο των τροφίμων και των καταναλωτικών προϊόντων.
Ενδεικτικό αυτής της μετατόπισης των επενδύσεων R&D σε συνέχεια της υψηλής ζήτησης που χαίρουν τα προϊόντα τα οποία είναι τοποθετημένα στην αγορά με ένα ηθικό προφίλ, είναι ότι τα λανσαρίσματα νέων προϊόντων αυτής της κατηγορίας το 2016 ήταν αυξημένα κατά 34%. Στην πρόσφατη έκθεση τροφίμων της Κολωνίας στη Γερμανία, την Anuga, την μεγαλύτερη στον κόσμο, από τις 7.400 εταιρείες που παρουσιάστηκαν σχεδόν 800 ήταν εταιρείες που παράγουν ή/και διανέμουν προϊόντα που φέρουν πιστοποιήσεις περί ηθικού επιχειρείν. Ειδικοί αναλυτές εκτιμούν ότι το κίνημα του δίκαιου εμπορίου θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ο κύριος καταλύτης για την εκτόξευση της ζήτησης για προϊόντα τα οποία παράγονται με μεθόδους που δεν βλάπτουν το περιβάλλον, δεν κακοποιούν ζώα και δεν εκμεταλεύονται ανθρώπους. Οι συνθήκες παραγωγής των προϊόντων δίκαιου εμπορίου θα πρέπει να εξασφαλίζουν στους παραγωγούς εισόδημα με το οποίο να μπορούν να ζουν με αξιοπρέπεια.
Εξάλλου, εξ ορισμού το fair trade είναι ένα κίνημα που αγωνίζεται για την καταπολέμηση της φτώχειας σε παγκόσμια κλίμακα μέσω μιας βιώσιμης, δίκαιης, ηθικής και υπεύθυνης προσέγγισης της παραγωγής, της αγοράς και της κατανάλωσης προϊόντων.
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσαν προ ημερών οι διοργανωτές της Anuga, παρόλο που η σοκολάτα ήταν η κατηγορία της αγοράς με την οποία αρχικά τέθηκε σε ισχύ η ιδέα του fairtrade, τώρα διατίθεται μια ποικιλία προϊόντων με πιστοποίηση fairtrade. Το 2016, η σοκολάτα αντιπροσώπευε το 13% των νέων προϊόντων fairtrade, ακολουθούμενη από το τσάι (11%) και τον καφέ (9%). Άλλες υποκατηγορίες που κερδίζουν έδαφος στην πιστοποίηση fairtrade περιλαμβάνουν τα παγωτά, τα γλυκά, τα μπισκότα, το παγωμένο τσάι και τους χυμούς.
Στην Ελλάδα η πρώτη μη κυβερνητική οργάνωση που δραστηριοποιήθηκε στην προώθηση του fair trade είναι η Fair Trade Hellas που συστάθηκε το 2004 ως αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία. Τα γραφεία της στεγάζονται στο Impact Hub Athens και συνεργάζεται με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Δίκαιου Εμπορίου (WFTO) και το Fair Trade Advocacy Office ενώ είναι μέλος του συνεταιρισμού Consorzio Ctm Αltromercato, του μεγαλύτερου ιταλικού και δεύτερου μεγαλύτερου παγκόσμιου συνεταιρισμού δίκαιου εμπορίου και της Ελληνικής Πλατφόρμας για την Ανάπτυξη, την οποία εκπροσωπεί σε διεθνείς ομάδες εργασίας της CONCORD (European Confederation of Relief and Development NGOs).
Σοφία Εμμανουήλ (semmanouil@gmail.com)
