Η Μαρία Αλεξίου, Πρόεδρος του CSR Hellas, μιλάει στο «ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ MARKETING» για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και τη σημαντικότητά της.
Η κρίση που βιώνει η χώρα μας δεν έχει επηρεάσει τις δράσεις των εταιρειών αντίθετα έχει εξάρει την αξία της. Τονίζει, επίσης, ότι η ΕΚΕ είναι ένα θέμα που μας ενώνει και δεν πρέπει να λειτουργεί ως σημείο ανταγωνισμού.
Η κρίση που βιώνει η χώρα έχει περιορίσει τη δράση των εταιρειών στη Βιώσιμη Ανάπτυξη;
Αυτό που διαπιστώνουμε τελευταία στην Ελλάδα, όπως και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, είναι ότι η κρίση δεν έχει περιορίσει επί της ουσίας τη δράση των εταιρειών στα θέματα της ΕΚΕ και της βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά έχει επαναπροσδιορίσει τις προτεραιότητές τους στα θέματα αυτά. Η κρίση φαίνεται να έχει φέρει εντονότερη βαρύτητα στην αξιακή βάση της ΕΚΕ και της βιώσιμης ανάπτυξης και να έχει αναδείξει τις διαστάσεις τους σε επίπεδο δεοντολογίας, διαφάνειας και αξιών. Η κρίση ανέδειξε το θέμα των αρχών και των αξιών στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο και βλέπουμε πολύ μεγάλη κινητικότητα προς αυτή την κατεύθυνση.
Πώς έχει συμβάλει το παρελθόν στον τρόπο αντιμετώπισης της ΕΚΕ στη χώρα μας; Έχει συρρικνώσει συνολικά το ενδιαφέρον που υπάρχει σε σχέση με το παρελθόν;
Είναι καλό πως δεν ξεκινάμε από το μηδέν και υπάρχει βάση να στηριχθούμε καθώς βλέπουμε πως οι απαιτήσεις θα είναι πιο σημαντικές στο μέλλον. Μετά από 30 χρόνια συζήτησης για τη βιώσιμη ανάπτυξη τώρα συμφωνήσαμε σε κοινούς στόχους και κοινή γλώσσα. Η κρίση ανέδειξε την ουσία της κοινωνικής υπευθυνότητας. Ενώ στην Ελλάδα πολλές επιχειρήσεις έκοψαν θέσεις εργασίας ακόμη και τμήματα ΕΚΕ, πλέον επανέρχονται με πιο ουσιαστικές τοποθετήσεις και στρατηγικές, καθώς συνειδητοποιούν πως η εξωστρέφεια δεν καλύπτει την ανάγκη της κοινωνικής συνεισφοράς. Έχει αρχίσει να δημιουργείται κοινωνική συνείδηση και αυτή η μάζα εμπειρίας των παλαιότερων χρόνων στηρίζει τη δυνατότητα των υπολοίπων επιχειρήσεων να αντιληφθούν τις νέες συνθήκες, οδηγούμενοι προς τα πιο ουσιαστικά ζητούμενα.
Το 2015 ήρθε η νέα μορφή διατύπωσης της βιώσιμης ανάπτυξης σε παγκόσμιο επίπεδο μέσα από τους 17 κοινούς στόχους που υιοθέτησε ο ΟΗΕ το 2015 και υπέγραψαν όλες οι χώρες μέλη. Μια σημαντική αλλαγή που σηματοδοτεί πως η ευθύνη εξελίσσεται σε υπευθυνότητα και πλέον γίνεται συνειδητό πως το θέμα δεν αφορά μόνο μια επιχείρηση ή μια χώρα αλλά το σύνολό τους. Εμείς σαν Ελληνικό Δίκτυο που έχουμε την ευθύνη για το οικουμενικό σύμφωνο του ΟΗΕ, δουλεύουμε με τις εταιρείες που ήταν ήδη ενταγμένες σε αυτή την προσπάθεια.
Ζητούμενο είναι να μπορέσουμε να δούμε πως το υπάρχον έργο ως σήμερα, αποτελεί μια βάση για να μπορέσουμε να δούμε τη στρατηγική των επόμενων χρόνων και πώς αυτή θα συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων για τη βιώσιμη ανάπτυξη, όπως έχει συμφωνηθεί τόσο σε διεθνές όσο και ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.
Στις 26 Μαΐου 2016 έγινε η πρώτη συνδιάσκεψη από τους εκπροσώπους της πολιτείας με όλες τις δημόσιες αρχές και τα υπουργεία. Εκεί παρουσιάσαμε αυτό που οι επιχειρήσεις μπορούν και προσπαθούν να συνεισφέρουν για την επίτευξη των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης και αρχίσαμε να μιλάμε με πρακτικό και συγκεκριμένο τρόπο για το τι μπορούμε να κάνουμε συμβάλλοντας σε εθνικό επίπεδο στο θέμα της εκπαίδευσης, της υγείας και της παιδείας.
Ο προ της οικονομικής κρίσης επιφανειακός τρόπος, με τον οποίο αντιμετώπιζαν την ΕΚΕ μερίδα εταιρειών επηρέασε το σήμερα; Κατέγραψε αποτελέσματα;
Η αλήθεια είναι ότι μέχρι πρόσφατα η αντιμετώπιση του θέματος ΕΚΕ κυρίως με την έκφραση της εξωστρέφειας, της χορηγίας και της φιλανθρωπίας και του ρόλου της επιχείρησης σαν ένα είδος φορέα που απλώς υποστηρίζει οικονομικά έναν καλό σκοπό, σαφέστατα έχει δημιουργήσει σήμερα αρκετές αντιφάσεις.
Δεν υπήρχε ποτέ ένας κοινός παρονομαστής, αλλά αντικρουόμενες και αντιφατικές αντιλήψεις καθώς η ΕΚΕ είναι μια φιλοσοφία που κάθε επιχείρηση καλείται να ενστερνιστεί με τον δικό της τρόπο. Αυτό εξελίσσεται όταν υπάρχουν δείγματα εργασιών προς μίμηση όπου πραγματικά έχουμε αποτελέσματα.
Ο ρόλος μας και των υπολοίπων φορέων είναι αυτός που επηρεάζει προς την μία ή την άλλη κατεύθυνση το πώς οι επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται αυτό το θέμα και πιστεύουμε να υπάρξει σύντομα αποσαφήνιση και ξεκάθαρη εικόνα για το τι λέμε και τι εννοούμε στην πράξη. Σε αυτό θα υπάρξει θετική επίδραση και από το εξελισσόμενο θεσμικό πλαίσιο.
Η νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία που θα εφαρμοστεί την 1 Ιανουαρίου 2018 για τη δημοσιοποίηση των μη εικονικών πληροφοριών, έρχεται να εξισώσει τον τρόπο με τον οποίο οι μεγάλες κυρίως επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται και υλοποιούν τις κοινωνικές τους δράσεις. Αυτό είναι μια νέα οδηγία που ψηφίστηκε κατά την ελληνική προεδρία της ΕΕ και τώρα τίθεται σε εφαρμογή. Ορίζουμε ως μη οικονομικές επιδόσεις όλες τις πρωτοβουλίες που λαμβάνει μια επιχείρηση στο πλαίσιο ΕΚΕ και βιώσιμης ανάπτυξης με τη λογική της ουσιαστικής παρέμβασης. Ο βασικός κανόνας είναι πως κάθε επιχείρηση που είναι υπόλογη με βάση την Οδηγία, θα πρέπει να έχει κάνει την αξιολόγησή της στα θέματα που εκείνη μπορεί να επηρεάσει.
Αυτό ισχύει και με την παραδοχή των 17 κοινών στόχων. Για παράδειγμα υπάρχει ο στόχος για την καταπολέμηση της πείνας. Μια επιχείρηση στον τομέα της διατροφής έχει μεγαλύτερη ευθύνη σε αυτό το θέμα από μια επιχείρηση στον τομέα της τεχνολογίας ή του τουρισμού.
Η λογική πλέον είναι ότι η κάθε επιχείρηση έχει διαφορετικό κοινωνικό αποτύπωμα και θα πρέπει να το κατανοήσει και να εστιαστεί κατά προτεραιότητα σε εκείνα τα θέματα που μπορεί να φέρει περισσότερο αποτέλεσμα.
Κάθε επιχείρηση έχει διαφορετικό κοινωνικό αποτύπωμα και θα πρέπει να το κατανοήσει και να εστιαστεί σε εκείνα τα θέματα που μπορεί να φέρει περισσότερο αποτέλεσμα
Προσφυγικό ζήτημα. Ως Πρόεδρος του Δικτύου τι εικόνα έχετε; Ο ιδιωτικός τομέας έχει ενεργοποιηθεί για να βοηθήσει;
Η προσφυγική κρίση είναι μια διάσταση της σημερινής πραγματικότητας για την Ελλάδα και τις άλλες χώρες της ΕΕ. Είναι μια πραγματικότητα που ανέδειξε τη μορφή της συνειδητοποίησης που πλέον είναι σε εξέλιξη από πλευράς επιχειρήσεων για το πώς ο ρόλος και η συμμετοχή τους μπορεί να δημιουργήσει καλύτερες αντοχές σε τοπικό επίπεδο.
Θα ήθελα να καταθέσω από την πλευρά μου πως είναι εντυπωσιακή η κινητοποίηση των επιχειρήσεων. Είναι εμφανές από τα στοιχεία που έχουμε ότι όχι μόνο είναι πιο συνειδητές σε σχέση με το τι ζει η Ελλάδα σήμερα αλλά και με τις δυνατότητες της τοπικής παρέμβασης.
Η εμπειρία μας σαν Δίκτυο σε μια γρήγορη πρωτοβουλία δημιούργησε μια εσωτερική δομή – γέφυρα που διασυνδέει συνεχώς τις ανάγκες επιλεγμένων ΜΚΟ που δουλεύουν στο πεδίο όπου υπάρχει ανάγκη υποστήριξης των εισερχόμενων προσφύγων, με επιχειρήσεις που μπορούν να συνεισφέρουν. Ακόμη πιο θετικό παράδειγμα αποτελούν οι επιχειρήσεις που οργάνωσαν εθελοντικά προγράμματα δράσεων με τους εργαζομένους τους, υποστηρίζοντάς τα οικονομικά. Με δικά τους έξοδα και σε συνεργασία με τοπικές ΜΚΟ βοήθησαν πληγμένες περιοχές ενώ η εμπειρία αυτή τους άλλαξε τη στάση ζωής στο συγκεκριμένο θέμα.
Αυτό είναι μια υποθήκη που έχει βάθος χρόνου καθώς όταν βιώνεις μια τέτοια εμπειρία και πρωτοβουλία συνεχίζεις να μένεις ενεργός στο να προσφέρεις στην κατεύθυνση αυτή. Τέτοιου τύπου πρωτοβουλίες έχουν μεγιστοποιήσει επίσης την κινητοποίηση όχι μόνο των επιχειρήσεων αλλά και των ίδιων των ανθρώπων. Αυτό που έχει συντελεστεί, μέσα από τις τελευταίες δράσεις το τελευταίο διάστημα, είναι ότι έχουμε αυξήσει αφενός το βαθμό συνειδητοποίησης των ανθρώπων και των επιχειρήσεων αφετέρου τα πολλαπλασιαστικά οφέλη τέτοιου τύπου δράσεων.
Ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα και ΕΚΕ. Πώς βοηθά το επιχειρείν και τι προσφέρουν στην κοινωνία οι υπεύθυνες ενέργειες των εταιρειών;
Για το κομμάτι αυτό ισχύει ο ίδιος κανόνας. Το 2009 ξεκινήσαμε σαν Δίκτυο να συζητάμε με το υπουργείο εργασίας και το υπουργείο παιδείας για παρεμβάσεις, όπως τη συνεισφορά των γευμάτων στα σχολεία τα οποία είχαν καταγραφεί πως είναι στο κόκκινο. Όταν καταθέσαμε την ιδέα να οργανώσουμε επιχειρήσεις που παράγουν πρωτογενή προϊόντα και θα μπορούσαν να συνεισφέρουν σε είδος και χωρίς διαφήμιση, η πολιτεία δεν μπόρεσε να το διαχειριστεί. Λόγω των συμβάσεων των κυλικείων δεν επιτρέπεται να δοθούν τα γεύματα στα σχολεία αν δεν περάσουν μέσα από τα κυλικεία.
Ακόμη, σύμφωνα με το Νόμο περί εράνων του 1920 υπήρχαν συγκεκριμένοι φορείς που μπορούσαν να κάνουν έρανο. Άρα οποιαδήποτε μορφή crowd funding μέχρι πρόσφατα ήταν παράνομη. H Εθνική Τράπεζα μπήκε μπροστά και άλλαξε το νομοθετικό πλαίσιο ώστε οι τραπεζικοί οργανισμοί που μπορούν να διασφαλίσουν διαφάνεια για τη συλλογή χρημάτων, να μπορούν να συνεισφέρουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα που σηματοδοτεί τη νέα αυτή εποχή είναι το Act4Greece πρωτοβουλία της Εθνικής Τράπεζας.
Τέλος, θα θέλαμε να μας ενημερώσετε σχετικά με το νέο νόμο που πρόκειται να ψηφισθεί στη Βουλή και αφορά την αειφόρο ανάπτυξη. Είστε θετικά προσκείμενη ή πιστεύετε ότι θα υπάρξουν κυβερνητικές επιπλοκές που δεν θα είναι προς όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης;
Ο νόμος στην Ελλάδα για την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τη δημοσιοποίηση των μη οικονομικών πληροφοριών εκκρεμεί ακόμη σε θεσμικό πλαίσιο.
Επιπλέον, η Ελλάδα πρέπει να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις που έχει έναντι του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κυρίως για τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης του 2030. Η νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία που θα προκύψει μέχρι το τέλος του χρόνου, αφορά την υποχρέωση των επιχειρήσεων σε σχέση με την ΕΚΕ και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Το επόμενο στάδιο είναι η κατάρτιση του Ελληνικού Σχεδίου Δράσης για την επίτευξη των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης για το 2030. Αυτό συνδέεται με την υπογραφή της διεθνής συμφωνίας με τον ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο του 2015 με τους 17 κοινούς στόχους.
Κάθε χώρα καλείται να καταρτίσει σχέδιο δράσης για το πώς θα τους υλοποιήσει και αφού το δημοσιοποιήσει θα υπάρχει ένα σύστημα παρακολούθησης από τον ΟΗΕ και από τους δημόσιους διεθνείς οργανισμούς. Η Οδηγία και ο ΟΗΕ ζητάνε από τις επιχειρήσεις, αφού κάνουν μια ανάλυση να εξηγούν στον ετήσιο απολογισμό τους, πώς αντιμετωπίζουν τα ουσιώδη θέματα και τι πετυχαίνουν με τις πρωτοβουλίες τους. Κάθε επιχείρηση ή οργανισμός πρέπει πρώτα να αναγνωρίσει τα ουσιώδη σε κάθε περίπτωση και μετά τα δευτερεύοντα. Εάν δεν αντιμετωπίσουμε ριζικά θέματα που απασχολούν κάθε κλάδο τότε κάθε δράση έχει ακυρωθεί από την γέννησής της.
Στα εθνικά σχέδια δράσης ο ιδιωτικός τομέας έρχεται να συμπληρώσει τη συνεισφορά της πολιτείας και πλέον δεν μπορεί να μη συμβάλλει με στρατηγική και σχέδιο δράσης συνδεδεμένο με μετρήσιμους στόχους. Το κράτος αναλαμβάνει να συνδέει κάθε συνεισφορά με υπόλοιπες δράσεις του ιδίου άξονα και τότε θα είμαστε σε θέση να μιλήσουμε για συνέργεια και σύμπραξη μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Για να καταλάβουμε το ζητούμενο η συνέργεια και η σύμπραξη είναι προϋπόθεση.
Η ΕΚΕ είναι ένα θέμα που μας ενώνει και δεν πρέπει να λειτουργεί ως σημείο ανταγωνισμού. Το να δειχθεί μια εταιρεία δεν είναι το ζητούμενο ενώ η διαφοροποίηση δεν θα έρθει από τον ανταγωνισμό αλλά στο πώς ο καθένας λειτουργεί υπεύθυνα μέσα σε ένα σύνολο.
Τη συνέντευξη μπορείτε να τη βρείτε και στο asfalistikomarketing.gr