Kαθώς αυξάνονται τα τελευταία χρόνια οι συμπράξεις μεταξύ εταιρειών και (Μη Κερδοσκοπικών Οργανώσεων) ΜΚΟ για την υλοποίηση κοινωφελών δράσεων, στο πλαίσιο προγραμμάτων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ), αναπτύσσονται πιο ισχυρές συνεργασίες μεταξύ τους ενώ αναδεικνύονται και σημεία αδυναμίας.
Της Σοφίας Εμμανουήλ (semmanouil@csrindex.gr)
Η βελτίωση των αδυναμιών στις συνεργασίες εταιρειών και ΜΚΟ θα έχει πολλαπλά οφέλη τόσο για τις εταιρείες και τις ΜΚΟ όσο και για την κοινωνία, όπως δείχνει έρευνα του HIGGS (Higher Incubator Giving Growth & Sustainability), ενός φορέα που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία και ιδρυτική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, με στόχο την ενδυνάμωση των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.
Όπως προκύπτει από έρευνα του HIGGS, oι εταιρείες και οι ΜΚΟ συμφωνούν στο ότι, για την καλύτερη συνεργασία τους, οι ΜΚΟ χρειάζεται να αντιληφθούν το ρόλο τους πιο επιχειρησιακά, με πιο συγκεκριμένες διαδικασίες και οργανωμένη διαχείριση των έργων τους.
Τόσο οι εταιρείες, όσο και οι ΜΚΟ είναι χρήσιμο να αντιμετωπίζουν τη σύμπραξή τους ως “συνεργασία” και όχι ως “συνδιαλλαγή” και να δημιουργούν σημεία επαφής και σταθερές σχέσεις εμπιστοσύνης, μέσα από τη συνεργασία, τη σωστή οικονομική διαχείριση και τη συνεχή ανατροφοδότηση για την εξέλιξη και τον αντίκτυπο των κοινών τους δράσεων.
Η Κατερίνα Ματιάτου, Υπεύθυνη του Incubator και των συνεργασιών ΕΚΕ του HIGGS, σημειώνει στο csrindex.gr: “Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη είναι ένας τομέας κοινής δραστηριοποίησης των ΜΚΟ και των Εταιρειών και είμαστε πολύ χαρούμενοι που μπορούμε να συμβάλουμε στην καλύτερη κατανόηση των αναγκών της κοινωνίας, μέσα από ένα χρήσιμο εργαλείο, όπως η έρευνα “Ελληνικές Μη Κερδοσκοπικές Οργανώσεις & Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη”. Είναι μέρος της πυρηνικής λειτουργίας του HIGGS να φέρνει κοντά τον κόσμο των ΜΚΟ με τον κόσμο των χρηματοδοτών και των εταιρειών που αναπτύσσουν κοινωφελή δράση και είναι ευπρόσδεκτα όλα τα μέρη στο HIGGS, για να διερευνήσουμε μαζί βέλτιστους τρόπους συνεργασίας”.
Από την πλευρά της η Κατερίνα Βέλλιου, Υπεύθυνη Διεξαγωγής της έρευνας εκ μέρους του HIGGS, αναφέρει: “Μέσα από τα στοιχεία που καταγράψαμε από τις συζητήσεις μας με τις Εταιρίες και τις ΜΚΟ που συμμετείχαν στην έρευνα “Ελληνικές Μη Κερδοσκοπικές Οργανώσεις & Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη”, διαπιστώσαμε ότι και οι 2 πλευρές αφήνουν πίσω τους την καχυποψία του παρελθόντος και έχουν θέληση να καλλιεργήσουν σταθερές συνεργασίες για ένα καλύτερο μέλλον. Φιλοδοξούμε με την έρευνα αυτή να βοηθήσουμε τις ΜΚΟ να αντιληφθούν καλύτερα τις στρατηγικές των Εταιρειών και να διασυνδεθούν μαζί τους αποτελεσματικά, με απώτερο στόχο να καλύψουν από κοινού πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας μας”.
Η αγορά
Ειδικά την τελευταία δεκαετία, ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης αλλά και του προσφυγικού, παρατηρείται αύξηση των δράσεων ΕΚΕ ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύεται η τάση οι εταιρείες να συμβουλεύονται τις ΜΚΟ σε μια σειρά ζητήματα, από τη διαμόρφωση των προγραμμάτων ΕΚΕ που υλοποιούν μέχρι τη σύνταξη των απολογιστικών τους εκθέσεων. Η σχέση, δε, αυτή μπορεί να αφορά σε χορηγία, εκπόνηση κοινών προγραμμάτων ΕΚΕ, κατάρτιση των εργαζομένων στην προώθηση του εθελοντισμού, στρατηγικές συνεργασίες κ.α.
Η έρευνα αναδεικνύει τη συζήτηση για το κατά πόσο οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ αποτελούν την κατάλληλη πυξίδα για τα προγράμματα ΕΚΕ των εταιρειών και υπενθυμίζει ότι ο νόμος 4403/2016 θεσπίζει υποχρεώσεις για τη δημοσίευση και μη χρηματοοικονομικών στοιχείων στους απολογισμούς μεγάλης μερίδας επιχειρήσεων, γεγονός που ενθαρρύνει δράσεις ΕΚΕ και μακροπρόθεσμες συνεργασίες επιχειρήσεων – ΜΚΟ. Η ολοένα μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση των καταναλωτών και η προτίμηση που δείχνουν σε προϊόντα και υπηρεσίες κοινωνικά υπεύθυνων εταιρειών είναι μια ακόμη τάση προς την ίδια κατεύθυνση. Ακόμη και το κόστος των προγραμμάτων ΕΚΕ, που αποτελεί έναν παράγοντα που συχνά αναδεικνύει εμπόδια στην υλοποίηση δράσεων (μία εκτίμηση της μέσης δωρεάς ανεβάζει τον πήχη στα 5.000-15.000 ευρώ) φαίνεται διαχειρίσιμο εάν συνεκτιμηθούν τα οφέλη για τη φήμη της εταιρείας, την παραγωγικότητα και την αποδοτικότητά της.
Τα ευρήματα
Η έρευνα του HIGGS, που επιχειρεί ανάλυση του καναλιού της ΕΚΕ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η οικονομική κρίση δεν έχει φέρει μείωση του προϋπολογισμού της ΕΚΕ αλλά αναπροσαρμογή των προτεραιοτήτων σύμφωνα με τις τρέχουσες ανάγκες. Βασικά αίτια καχυποψίας που δυσχεραίνουν τη διασύνδεση και καλή συνεργασία ανάμεσα στις επιχειρήσεις και τις ΜΚΟ αποτελούν η έλλειψη συμπράξεων μεταξύ των τελευταίων, η απουσία διαδικασιών αξιολόγησης και κεφαλαιοποίησης και η μη σωστή διαχείριση των οικονομικών πόρων.
Οι τρόποι ενίσχυσης που επιλέγουν οι εταιρείες είναι: δωρεά σε είδος, οικονομική ενίσχυση, υποστήριξη–χορηγία εκδηλώσεων, συμμετοχή εργαζομένων σε εθελοντικές δράσεις. Η συμμετοχή εργαζομένων σε εθελοντικές δράσεις ΜΚΟ, αποδεικνύεται πολύ ωφέλιμη και για τις δύο πλευρές, καθώς προσφέρει μεγαλύτερη προβολή του έργου τους και ενισχύει τη σύσφιξη σχέσεων και την ενδυνάμωση της ομάδας.
Σημαντικές προϋποθέσεις για την έγκριση αιτήσεων χρηματοδότησης είναι η ταύτιση με τους στόχους της εταιρείας, η σωστή εκτίμηση αναγκών, η άρτια τεκμηρίωση για την αναγκαιότητα του προγράμματος, η σωστή παρουσίαση του κοινωνικού αντικτύπου καθώς κα η προηγούμενη υγιής οικονομική διαχείριση.
Η πρώτη προσέγγιση και επικοινωνία συστήνεται να γίνεται κατά το πρώτο εξάμηνο κάθε έτους, ενώ η υποβολή των προτάσεων χρηματοδότησης μέχρι και τον Οκτώβριο. Επίσης, όπως αποτυπώνεται στην έρευνα, ο τακτικός απολογισμός των δράσεων των ΜΚΟ, με ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία, είναι απαραίτητος για την καλή σύμπραξη των εταίρων.
Η τήρηση των συμφωνηθέντων όρων και η συνεχής ανατροφοδότηση αποτελούν βάσεις για το χτίσιμο μίας σχέσης εμπιστοσύνης ανάμεσα στις εταιρείες και στις ΜΚΟ.
Μια σημαντική διαπίστωση είναι ότι οι ΜΚΟ χρειάζεται να αντιληφθούν το ρόλο τους πιο “επιχειρησιακά”, με οργάνωση, σταθερότητα και αποδοτικότητα. Στην περίπτωση που η ΜΚΟ επιθυμεί αποκλειστικό χορηγό για ένα πρόγραμμα, προτείνεται ο από κοινού σχεδιασμός της δράσης με την εταιρεία. Επίσης οι ΜΚΟ μπορούν να ενημερώνονται για τις δράσεις των εταιρειών μέσα από τους ετήσιους απολογισμούς τους που αναρτώνται στις ιστοσελίδες τους.
Αν και οι ΜΚΟ προτιμούν την οικονομική ενίσχυση, τελικά κατορθώνουν να εξασφαλίζουν περισσότερο δωρεές σε είδος, με τις χορηγίες, τη συμμετοχή εργαζομένων σε εθελοντικές δράσεις και τη συμβολή στις εκδηλώσει να ακολουθούν.
Η έρευνα διαπιστώνει ότι τα βασικά στάδια για την εξασφάλιση συνεργασιών και χρηματοδοτήσεων μέσω ΕΚΕ είναι: Εκτίμηση αναγκών, Αξιοποίηση προσωπικών επαφών, Χαρτογράφηση των εταιρειών, Αναζήτηση ταύτισης μεταξύ των σκοπών της εταιρείας και της ΜΚΟ, Έρευνα για πολιτικές της εταιρείας, Τηλεφωνική επαφή για διερεύνηση ενδιαφέροντος, Συνάντηση των 2 πλευρών και παρουσίαση έργου της ΜΚΟ, Κατάθεση πρότασης προς χρηματοδότηση, Υλοποίηση προγράμματος ΜΚΟ, Follow up & διατήρηση επαφής με την εταιρεία.
Είναι επίσης ενδεικτικό ότι η συμμετοχή του ανθρώπινου δυναμικού σε εθελοντικές δράσεις ΜΚΟ συνεισφέρει στην ενίσχυση της επιχειρηματικής κουλτούρας στις ΜΚΟ καθώς και στην ευρύτερη γνωστοποίηση του έργου τους.
Πολύ σημαντικός παράγοντας για τη χάραξη επιτυχημένης στρατηγικής ΕΚΕ κρίνεται η στελέχωση ειδικού τμήματος, με συνεχείς εκπαιδεύσεις για την μεγαλύτερη αποτελεσματικότητά τους.
Οι χρηματοδοτήσεις μέσω ΕΚΕ θεωρούνται από τις περισσότερες ΜΚΟ σταθερές και αξιόπιστες, υπό κάποιες προϋποθέσεις.
Ανάμεσα στις ελάχιστες δυσκολίες που έχουν εντοπιστεί σε αυτές τις συνεργασίες είναι η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων υλοποίησης των έργων και η επικέντρωση στην επικοινωνιακή στρατηγική.
Η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων, ο σεβασμός και η συνέπεια στις δεσμεύσεις και στα ανταποδοτικά οφέλη, οι τακτικές ανατροφοδοτήσεις, η διαφάνεια και η λογοδοσία αποτελούν βάσεις για εμπιστοσύνη και καλή συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών.
Στη φωτογραφία: Η ομάδα του HIGGS πανηγυρίζει για την επίτευξη των στόχων της: Αρχόντω Αντωνάτου, Assistant Manager, Κατερίνα Βέλλιου, Assistant Manager, Σωτήρης Πετρόπουλος, Director, Άρης Σούρας, Accelerator Manager, Κατερίνα Ματιάτου, Incubator Manager, Κατερίνα Καίσαρη, Assistant Manager.
