Το προσδόκιμο ζωής, η κοινωνική στήριξη καθώς και το πόσο έντονα είναι τα αισθήματα της ελευθερίας, της εμπιστοσύνης και της γενναιοδωρίας στους κατοίκους τους αποτελούν δείκτες με βάση τους οποίους οι χώρες κατατάσσονται σε διάφορα επίπεδα ευτυχίας, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, που αναδεικνύει την Φινλανδία στην κορυφή της κατάταξης για το 2018 και την Ελλάδα στην 79η θέση μεταξύ 156 χωρών.
Της Σοφίας Εμμανουήλ (semmanouil@csrindex.gr)
H έκθεση του ΟΗΕ για την παγκόσμια ευτυχία αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε μια εποχή έξαρσης του προσφυγικού ζητήματος αλλά και έντονης κινητικότητας πληθυσμών προς αστικές περιοχές και ανεπτυγμένες χώρες που προσφέρουν ευκαιρίες για μια καλύτερη ζωή.
Η έρευνα διαπιστώνει συνάφεια μεταξύ της ευτυχίας των μεταναστών και των ημεδαπών κατοίκων στις χώρες υποδοχής, καθώς φαίνεται ότι οι αξιολογήσεις των μεταναστών για τη ζωή συγκλίνουν με αυτές των ημεδαπών παρότι οι μετανάστες προέρχονται από χώρες με πολύ διαφορετικά επίπεδα ευτυχίας.
Η παγκοσμιοποίηση έχει ενισχύσει το φαινόμενο της μετακίνησης των πληθυσμών κι αυτό δεν αφορά μόνο τους λαούς που ζουν σε χώρες που σημειώνονται εχθροπραξίες αφού υπάρχει και η μετανάστευση εντός χωρών, με την μετακίνηση κατοίκων από αγροτικές σε αστικές περιοχές για μεγαλύτερες ευκαιρίες απασχόλησης ενώ ενδιαφέρον έχει να μελετήσει κανείς και τις ομάδες των ανθρώπων επηρεάζονται από τη μετανάστευση: όσους έχουν μένουν πίσω και όσους ζουν ήδη στις χώρες προορισμού.
Οι ανακατατάξεις είναι εμφανείς σε χώρες όπως η Κίνα, όπου ο μετασχηματισμός από την αγροτική στην αστική διαβίωση έφερε δραματικές αλλαγές, τέτοιες που έχουν χαρακτηριστεί ως η μεγαλύτερη μαζική μετανάστευση στην ανθρώπινη ιστορία. Κατά τη διάρκεια των ετών 1990-2015 ο κινεζικός αστικός πληθυσμός αυξήθηκε κατά 463 εκατ. εκ των οποίων σχεδόν οι μισοί είναι μετανάστες από χωριά σε πόλεις και κωμοπόλεις. Την ίδια περίοδο η αύξηση του αριθμού των μεταναστών σε ολόκληρο τον κόσμο
ήταν 90 εκατ.. Άρα η εσωτερική μετανάστευση είναι κατά τάξη μεγέθους μεγαλύτερη αλλά έχει λάβει λιγότερη προσοχή.
Η μετακίνηση προς τις πόλεις γίνεται πιο εύκολα αντιληπτή εξετάζοντας για παράδειγμα την ανάπτυξη του αστικού πληθυσμού στην Ελλάδα. Υπολογίζεται ότι μεταξύ 1990 και 2015 ο πληθυσμός των πόλεων αυξήθηκε σχεδόν 50%, με ένα μέρος να οφείλεται στη φυσική αύξηση του πληθυσμού μέσα στις πόλεις ή στη μετατροπή χωριών σε πόλεις αλλά στο ήμισυ τουλάχιστον προέρχεται από την καθαρή μετανάστευση στις πόλεις.
Η ετήσια Έκθεση για την Παγκόσμια Ευτυχία (World Happiness Report) του ΟΗΕ για το έτος 2018 δόθηκε στη δημοσιότητα στις 14 Μαρτίου 2018, σε ειδική εκδήλωση στην Ποντιφική Ακαδημία Επιστημών στο Βατικανό, ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Ευτυχίας που τιμάται από τον ΟΗΕ κάθε χρόνο στις 20 Μαρτίου.
Η έκθεση του Δικτύου Λύσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (SDSN) κατέταξε 156 χώρες ανάλογα με τις επιδόσεις τους σε δείκτες όπως το εισόδημα, το προσδόκιμο ζωής, η κοινωνική στήριξη καθώς και πόσο έντονα είναι τα αισθήματα της ελευθερίας, της εμπιστοσύνης και της γενναιοδωρίας στους κατοίκους τους.
Σύμφωνα με την εν λόγω έκθεση του ΟΗΕ, η πιο ευτυχισμένη χώρα στον κόσμο για το 2018 είναι η Φινλανδία, ενώ την τελευταία θέση κατέχει το Μπουρούντι. Η Φινλανδία ανέβηκε στην πρώτη από την πέμπτη που ήταν πέρυσι κερδίζοντας την πρωτιά από τη Νορβηγία. Έτσι οι 10 πιο ευτυχισμένες χώρες για το 2018 είναι: Φινλανδία, Νορβηγία, Δανία, Ισλανδία, Ελβετία, Ολλανδία, Καναδάς, Νέα Ζηλανδία, Σουηδία και Αυστραλία.
Η Ελλάδα βρίσκεται στη 79η θέση, με μικρή βελτίωση σε σχέση με την έκθεση του 2017, όπου κατείχε την 87η θέση σε λίστα 155 χωρών. Η Ελλάδα είναι κάτων από το Πακιστάν, το Χονγκ Κόνγκ, την Πορτογαλία και τη Σερβία και πάνω από το Τατζικιστάν, το την Κροατία και την Δομινικανή Δημοκρατία. Ωστόσο η Ελλάδα ανήκει στις 20 χώρες με τη μεγαλύτερη αρνητική μεταβολή των επίπεδων ευτυχίας τα τελευταία 8 χρόνια, δηλαδή όσα χρόνια περίπου διαρκεί η οικονομική κρίση.
Ας σημειωθεί ότι οι ΗΠΑ καταλαμβάνουν την 18η θέση από την 14η που ήταν πέρυσι ενώ η Βρετανία είναι στην 19η θέση και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στην 20η.